Για να εκτυπώσετε το Θέμα πατήστε "Εκτύπωση"!

Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο Πηγή: Ι.Ε.Π. Αναγνώσθηκε: 6836 φορές Επικοινωνία
Μάθημα: Λατινικά Τάξη: Β' Λυκείου
Κωδικός Θέματος: 15991 Θέμα: 1
Τελευταία Ενημέρωση: 11-Μαΐ-2022 Ύλη: Ενότητα XI
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)
Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο
Τάξη: Β' Λυκείου
Μάθημα: Λατινικά
Θέμα: 1
Κωδικός Θέματος: 15991
Ύλη: Ενότητα XI
Τελευταία Ενημέρωση: 11-Μαΐ-2022
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)

ΜΑΘΗΜΑ ΧΙ

ΚΕΙΜΕΝΟ
Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superāvit et Saguntum vi expugnāvit. Postea Alpes, quae Italiam ab Galliā seiungunt, cum elephantis transiit. Ubi in Italiā fuit, apud Ticīnum, Trebiam, Trasumēnum et Cannas copias Rōmanōrum profligāvit et delēvit. Populus Rōmānus cladem Cannensem pavidus audīvit. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedīvit. Postquam XIV annos in Italiā complēvit, Carthaginienses eum in Africam revocavērunt. Ibi Hannibal bellum cum Rōmānis componere frustra cupīvit.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική το απόσπασμα.

Μονάδες 20

Β.2. Να επιλέξετε με ποια ελληνική λέξη της στήλης Β΄ έχουν ετυμολογική συγγένεια οι λατινικές λέξεις της στήλης Α’.

ΣΤΗΛΗ Α’ ΣΤΗΛΗ Β’
dux i. δουλοπάροικος
ii. δουκάτο
iii. δήλωση
expugnāvit i. πυγμαχία
ii. πύρινος
iii. πηγή
agro i. αγόρευση
ii. αγροτεμάχιο
iii. αγραμματοσύνη
expedīvit i. εμβάζω
ii. εγκαλώ
iii. εμποδίζω
complēvit i. εκπλήρωση
ii. εκκαθάριση
iii. εγγενής

Μονάδες 10

Β.6.
α) Να επιλέξετε για τις λατινικές λέξεις της στήλης Α΄ τη σωστή συντακτική λειτουργία από αυτές που προτείνονται στη στήλη Β΄, δηλώνοντας και τη λέξη από την οποία εξαρτώνται.

ΣΤΗΛΗ Α’ ΣΤΗΛΗ Β’
dux i. αντικείμενο στο ………….
ii. υποκείμενο στο …………..
iii. παράθεση στο …………….
natus i. επιθετική μετοχή ως επεξήγηση στο …………….
ii. επιθετική μετοχή ως παράθεση στο …………….
iii. επιθετική μετοχή ως επιθετικός προσδιορισμός στο ……….
cum elephantis i. εμπρόθετος προσδιορισμός της συνοδείας στο ……….
ii. εμπρόθετος προσδιορισμός της κοινωνίας στο ……….
iii. εμπρόθετος προσδιορισμός του τρόπου στο ………….
Fabii Maximi i. γενική αντικειμενική στο ……………
ii. γενική υποκειμενική στο ……………
iii. γενική κτητική στο …………….
frustra i. επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ……….
ii. επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο ………
iii. επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού στο ……….

Μονάδες 10

β) Να εντοπίσετε στο λατινικό κείμενο δύο δευτερεύουσες επιρρηματικές χρονικές προτάσεις (μονάδες 4), να αναφέρετε τον σύνδεσμο εισαγωγής τους (μονάδα 1) και τη χρονική βαθμίδα που δηλώνει ο κάθε σύνδεσμος (μονάδες 2), τον χρόνο και την έγκλιση του ρηματικού τύπου εκφοράς τους (μονάδες 2), προσδιορίζοντας και τη χρονική σχέση που εκφράζουν (μονάδα 1).
Μονάδες 10

Μονάδες 20

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

Α. Ο Αννίβας, ο Καρχηδόνιος στρατηγός, σε ηλικία 26 χρόνων νίκησε στον πόλεμο όλα τα έθνη της Ισπανίας και κυρίευσε με τη βία το Σάγουντο. Έπειτα πέρασε/διήλθε με ελέφαντες τις Άλπεις, που χωρίζουν την Ιταλία από τη Γαλατία. Όταν βρέθηκε στην Ιταλία, κατατρόπωσε κι εξολόθρευσε τις στρατιωτικές δυνάμεις των Ρωμαίων κοντά στον ποταμό Τίκινο, στον ποταμό Τρεβία, στη λίμνη Τρασιμένη και στις Κάννες. Ο Ρωμαϊκός λαός πληροφορήθηκε έντρομος την καταστροφή στις Κάννες/των Καννών. Ο Αννίβας ξέφυγε από την ενέδρα του Φαβίου Μαξίμου στον Φαλερνό αγρό. Αφού συμπλήρωσε 14 χρόνια στην Ιταλία, οι Καρχηδόνιοι τον ανακάλεσαν στην Αφρική. Εκεί ο Αννίβας μάταια επιδίωξε να τελειώσει τον πόλεμο (με συνθήκη) με τους Ρωμαίους / ενάντια στους Ρωμαίους.

Β.2.

  • duxii. δουκάτο
  • expugnāviti. πυγμαχία
  • agroii. αγροτεμάχιο
  • expedīvitiii. εμποδίζω
  • complēviti. εκπλήρωση

Β.6.

α)

  • dux → iii. παράθεση στη λέξη Hannibal.
  • natus → ii. επιθετική μετοχή ως παράθεση στη λέξη Hannibal.
  • cum elephantis → i. εμπρόθετος προσδιορισμός της συνοδείας στο ρήμα transiit.
  • Fabii Maximi → ii. γενική υποκειμενική στη λέξη insidiis.
  • frustra → ii. επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο ρήμα cupivit.

β) Οι δύο δευτερεύουσες επιρρηματικές χρονικές προτάσεις είναι οι ακόλουθες:

  • Ubi in Italiā fuit.
  • Postquam XIV annos in Italiā complēvit.
    Εισάγονται με τους χρονικούς συνδέσμους ubi και postquam αντιστοίχως που εκφράζουν το προτερόχρονο. Εκφέρονται με Οριστική Παρακειμένου, αφού αναφέρονται στο παρελθόν.