Για να εκτυπώσετε το Θέμα πατήστε "Εκτύπωση"!

Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο Πηγή: Ι.Ε.Π. Αναγνώσθηκε: 10018 φορές Επικοινωνία
Μάθημα: Άλγεβρα Τάξη: Β' Λυκείου
Κωδικός Θέματος: 20712 Θέμα: 4
Τελευταία Ενημέρωση: 06-Μαΐ-2023 Ύλη: 3.4 Οι τριγωνομετρικές συναρτήσεις 3.5 Βασικές τριγωνομετρικές εξισώσεις
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)
Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο
Τάξη: Β' Λυκείου
Μάθημα: Άλγεβρα
Θέμα: 4
Κωδικός Θέματος: 20712
Ύλη: 3.4 Οι τριγωνομετρικές συναρτήσεις 3.5 Βασικές τριγωνομετρικές εξισώσεις
Τελευταία Ενημέρωση: 06-Μαΐ-2023
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)
ΘΕΜΑ 4

Σε μια θαλάσσια περιοχή, λόγω της παλίρροιας, η στάθμη των υδάτων αυξομειώνεται. Στο παρακάτω σχήμα δίνεται η γραφική παράσταση της ημιτονοειδούς συνάρτησης \(f\), που δίνει σε μέτρα το ύψος της στάθμης των υδάτων συναρτήσει του χρόνου \(t\) σε ώρες. Να βρείτε :

α) την υψομετρική διαφορά ανάμεσα στην υψηλότερη στάθμη (πλημμυρίδα) και τη χαμηλότερη στάθμη (άμπωτη).
(Μονάδες 6)

β) την περίοδο του φαινομένου της παλίρροιας.
(Μονάδες 6)

γ) τον τύπο της συνάρτησης \(f\).
(Μονάδες 6)

δ) ποιες ώρες,στη διάρκεια μιας ημέρας, η στάθμη των υδάτων είναι \(\dfrac{3}{2}\) μέτρα.
(Μονάδες 7)

ΛΥΣΗ

α) Γραφικά η υψομετρική διαφορά ανάμεσα στην υψηλότερη πλημμυρίδα και τη χαμηλότερη άμπωτη, εκφράζεται με τη διαφορά του ελαχίστου \(-3\) της συνάρτησης \(f\), από το μέγιστό της \(3\). Συνεπώς η ζητούμενη υψομετρική διαφορά είναι \(6\) μέτρα.

β) Από το σχήμα παρατηρούμε ότι το μικρότερο διάστημα που απαιτείται για να αρχίσει να επαναλαμβάνεται η γραφική παράσταση είναι \(12\) ώρες. Συνεπώς η ζητούμενη περίοδος είναι \(12\).

γ) Ο τύπος της ημιτονοειδούς συνάρτησης \(f\) είναι της μορφής \(f(t)=ρ\cdot ημ(ωt)\) όπου \(ρ>0\), \(ω>0\). Δεδομένου ότι η μέγιστη τιμή της \(f\) είναι \(3\) συμπεραίνουμε ότι \(ρ=3\). Επίσης η περίοδος είναι \(12\) οπότε:

$$\dfrac{2π}{ω}=12 $$ $$\Leftrightarrow ω=\dfrac{π}{6}$$

Συνεπώς η συνάρτηση \(f\) έχει τύπο:

$$f(t)=3\cdot ημ(\dfrac{π}{6}\cdot t)$$

δ) Αναζητούμε τις λύσεις της εξίσωσης \(f(t)=\dfrac{3}{2}\), όπου \(0\le t\le 24\). Είναι:

$$f(t)=\dfrac{3}{2} $$ $$\Leftrightarrow 3\cdot ημ(\dfrac{π}{6}\cdot t)=\dfrac{3}{2} $$ $$\Leftrightarrow ημ(\dfrac{π}{6}\cdot t)=\dfrac{1}{2} $$ $$\Leftrightarrow ημ(\dfrac{π}{6}\cdot t)=ημ(\dfrac{π}{6}) $$ $$\Leftrightarrow \cases{\dfrac{π}{6} \cdot t=2κπ+ \dfrac{π}{6} \cr \text{ή} \cr \dfrac{π}{6} \cdot t=2κπ+π - \dfrac{π}{6}} $$ $$\Leftrightarrow \cases{t=12κ+1 \cr \text{ή} \cr t=12κ+5},\ κ\in \mathbb{Z}$$

Επειδή \(0\le t\le 24\), έχουμε τελικά ότι οι ζητούμενες ώρες είναι \(1\), \(5\), \(13\), \(17\).

Σχόλιο: Αυτό επιβεβαιώνεται και γραφικά από τις τετμημένες των σημείων τομής της γραφικής παράστασης της \(f\), με την ευθεία \(y=\dfrac{3}{2}\).