Για να εκτυπώσετε το Θέμα πατήστε "Εκτύπωση"!
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | Πηγή: Ι.Ε.Π. | Αναγνώσθηκε: 14051 φορές Επικοινωνία | |
|---|---|---|---|---|
| Μάθημα: | Νέα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία | Τάξη: | Γ' Λυκείου | |
| Κωδικός Θέματος: | 25120 | Θέμα: | 1 | |
| Τελευταία Ενημέρωση: | 22-Οκτ-2022 | Ύλη: | Ταυτότητες (Κοινωνικές, Εθνικές, Πολιτισμικές) | |
| Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida) | ||||
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | ||
|---|---|---|---|
| Τάξη: | Γ' Λυκείου | ||
| Μάθημα: | Νέα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία | ||
| Θέμα: | 1 | ||
| Κωδικός Θέματος: | 25120 | ||
| Ύλη: | Ταυτότητες (Κοινωνικές, Εθνικές, Πολιτισμικές) | ||
| Τελευταία Ενημέρωση: 22-Οκτ-2022 | |||
| Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida) | |||
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ)
Γ΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΛ
Κείμενο 1
Απουσιάζει λόγω ασθενείας
Tο κείμενο της Μαριαλένας Σπυροπούλου, κατάλληλα προσαρμοσμένο στις ανάγκες της εξέτασης, δημοσιεύθηκε την 3/8/2022 στον ημερήσιο τύπο (https://www.kathimerini.gr/culture/561980920/apoysiazei-logo-astheneias ).
Στο σύντομο χρονικό διάστημα που διετέλεσα ψυχολόγος σε ένα σχολείο της ελίτ, κάναμε με τη συνάδελφό μου, που είχαμε αντικριστά γραφεία, ένα αθώο πείραμα. Η σκέψη μας ήταν ότι τα παιδιά που προετοιμάζονται να γίνουν οι ηγέτες του κόσμου στερούνται μιας στοιχειώδους παρατήρησης που θα τους φέρει σε επαφή με το πραγματικό, με αυτό που βρίσκεται εμπρός τους. Η εκπαίδευσή τους μπορεί να περιλάμβανε γλώσσες, ταξίδια, γνώσεις, αυτό δεν σημαίνει ότι τα συντονίζει με την πραγματικότητα ή τα κάνει καλύτερους ανθρώπους. Κάθε φορά που μία από τις δυο μας (τις ψυχολόγους του σχολείου) απουσίαζε, η άλλη έβαζε μια μεγάλη ανακοίνωση στην πόρτα της ότι «Απουσιάζει λόγω ασθενείας». Και η άλλη απέναντι άνοιγε την πόρτα της, για να παρατηρήσει πόσοι από τους μαθητές θα διάβαζαν την εν λόγω –ομολογουμένως ευανάγνωστη– ανακοίνωση. Τα αποτελέσματα για το «αθώο» πείραμά μας ήταν συντριπτικά. ‘Όλα, μα όλα τα παιδιά (άνω των 15 ετών, αφού βρισκόμασταν σε Λύκειο) έμπαιναν στο απέναντι γραφείο, για να ρωτήσουν πού είναι η ψυχολόγος τους. Κανένα τους, όσο χρονικό διάστημα διήρκεσε αυτό το πείραμα, δεν διάβασε την ανακοίνωση.
Μας λέει κάτι αυτό το πείραμα; Μπορεί και όχι,σίγουρα όμως έχει τη σημασία του.Τα χρόνια έχουν περάσει από τότε, αλλά το ξαναθυμήθηκα διαβάζοντας για την αγωνία της Στατιστικής Υπηρεσίας που μειώνεται ο πληθυσμός μας, λες και είναι μόνον ο αριθμός ικανός να εξαφανίσει ένα έθνος. Κυρίως, το ξαναθυμήθηκα, κοιτάζοντας μερικές φωτογραφίες χαρούμενων παιδιών στην αποφοίτηση του εν λόγω σχολείου, παράλληλα με όλα όσα συμβαίνουν και αυτό το καλοκαίρικαι την εν γένει δυσκολία των νέων ανθρώπων να βρουν τη θέση τους στον κόσμο. Δύο παράλληλοι κόσμοι.
Σκεφτόμαστε πόσα παιδιά θα γεννηθούν την ώρα που δυσκολευόμαστε να μιλήσουμε για την πορεία μετά τη γέννηση ενός παιδιού. Γιατί τι είναι ένα παιδί σήμερα εάν δεν είναι φορέας της ζωής; Ένας φορέας ελπίδας, μια δύναμη αλλαγής και ανατροπής; Τι είναι ένα παιδί εάν δεν είναι η επένδυση του γονέα, του κράτους και της κοινωνίας στην καλλιέργειά του, στην υγεία του, στη μόρφωσή του και κυρίως στην ηθική του,για να συνεχίσει η ζωή να ανθεί; Τι είναι ένα παιδί εάν δεν είναι η ικανότητά μας να προοδεύσουμε, να μακροημερεύσουμε, να αποκτήσει η χώρα ένα υγιές δυναμικό ανάπτυξης, αξιών και οράματος;
Κείμενο 2
Η ΜΙΚΡΗ ΠΑΤΡΙΔΑ
Το κείμενο γράφτηκε από τον διπλωμάτη, πολιτικό και λογοτέχνη Ίωνα Δραγούμη
Σ' όποια μικρή πατρίδα κι αν γεννήθηκε ή κι αν ζει ο Έλληνας, όπου κι αν βρίσκεται, σε πολιτεία ή σε χωριό, πρέπει να ενδιαφέρεται και να φροντίζει για την κ ο ι ν ό τ η τ ά του, πρέπει να θέλει να φανεί χρήσιμος και σ' αυτήν, όπως θέλει να είναι χρήσιμος στον εαυτό του. Και όταν φανεί χρήσιμος στην κοινότητά του, πάλι στον εαυτό του θα είναι χρήσιμος. Πρέπει να νοιώθει πάντα πως, θέλοντας και μη, είναι δεμένος με τους τριγυρινούς του, τους πατριώτες του, και να τους βοηθεί. Μόνον εκείνος που βοηθεί τους άλλους, μπορεί με το δίκιο του να γυρεύει και απ' αυτούς βοήθεια. Πάλι καλό δικό του που θα κάμει, βοηθώντας τους. Η αλληλοβοήθεια είναι δύναμη και του καθενός ανθρώπου και της κοινότητας όλης. Εκείνος που δε βοηθεί, δεν είναι άξιος να τον βοηθούν και οι άλλοι, και δεν την πειράζει την κοινότητα αν τύχει και χαθεί.
Ο άνθρωπος του κάθε τόπου, εκείνος και καλύτερα μπορεί να φροντίζει για τον τόπο του, γιατί εκείνος και πιο κοντά είναι, και κάθε μέρα τον βλέπει, δηλαδή τον ξέρει καλλίτερα από κάθε άλλον και τον πονεί περισσότερο.
Σαν τι βοήθεια όμως πρέπει να δίνει στους τριγυρινούς του, και σαν τι φροντίδα να δείχνει για τον τόπο του;Πρέπει να φροντίζει για τη νεώτερη γενεά. Τα σκολειά να καλλιτερέψουν, όχι να γίνουν με περισσότερες τάξες ή πιότερους δασκάλους, παρά να τα επιβλέπουν […], να είναι πάντα καθαρά, αερικά, καλά χτισμένα, και ό,τι μαθαίνουν τα παιδιά να το μαθαίνουν αληθινά. […]
Μα η νεώτερη γενιά δεν ανατρέφεται μονάχα με το σκολειό. Των παιδιών ταιριάζουν κυνήγια, παιχνίδια, περίπατοι, και να ρίχνουν στο σημάδι και να πηδούν στις τρεις, και να παραβγαίνουν στο τρέξιμο και στο κολύμπι, και να παλεύουν, και να ρίχνουν το λιθάρι, και να καβαλικεύουν άλογα. Άμα τα παιδιά δεν τα κάνουν αυτά μονάχα τους, πρέπει οι γεροντότεροι να τους κεντούν και να τους σπρώχνουν σ' αυτά. Οι γέροι είναι άχρηστοι, και μάλιστα επικίνδυνοι, αν, επειδή κουράστηκαν αυτοί και αποκοιμιούνται, θέλουν ν' αποκοιμήσουν και τα παιδιά τους. Τα παιδιά είναι η μελλούμενη ζωή του έθνους. Πρώτα απ' όλα αυτήν πρέπει να σεβόμαστε.
Κείμενο 3
ΚΑΛΑΜΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΝΕΜΟ
Η Γκράτσια Ντελέντα (Grazia Deledda) γεννήθηκε το 1871 στη Σαρδηνία και πέθανε στη Ρώμη το 1936. Το 1926 έλαβε το βραβείο Νόμπελ για τη λογοτεχνία. Το απόσπασμα είναι από το 6ο κεφ. του βιβλίου και μεταφράστηκε από τον Χρ. Αλεξανδρίδη, 2009, GUTENBERGE BOOK.
Ο Έφις (αφοσιωμένος γέρος υπηρέτης στις τρεις ανύπαντρες αδελφές Νοέμι, Έστερ, Ρουθ μιας ξεπεσμένης οικογένειας ευγενών) χαμήλωσε για μια στιγμή το κεφάλι. Κοκκίνισε και ντρεπόταν που κοκκίνιζε, αλλά αμέσως πήρε θάρρος και ρώτησε.
«Μπορώ να πω κάτι; Εάν είναι λάθος, σαν να μην το είπα.»
«Μίλησε.»
«Το παιδί (ο γιος της νεκρής πια τέταρτης αδελφής που ήρθε στο νησί από τη Ρώμη άθλιος και δυστυχισμένος) δεν μου φαίνεται κακό. Ανατράφηκε άσχημα μέχρι τώρα. Έχασε τους γονείς του τη χειρότερη στιγμή γι’ αυτόν και απόμεινε σαν ένα ολομόναχο παιδί μέσα στους πέντε δρόμους και έτσι χάθηκε. Πρέπει να τον ξαναφέρουμε στο σωστό δρόμο. Εδώ τώρα, στο χωριό, δεν ξέρει τι να κάνει. Έχει μαλάρια, πλήττει και γι’ αυτό πάει να παίξει και να ερωτευτεί. Έχει όμως καλές ιδέες, είναι ευγενικό. Έδειξε ποτέ να μην σας σέβεται;…»
«Όχι, αυτό όχι…», βιάστηκε ν’ απαντήσει η ντόνα Έστερ, αλλά και η ντόνα Ρουθ ένευσε αρνητικά. Η Νοέμι όμως είπε με πίκρα, σφίγγοντας λίγο τις γροθιές και απλώνοντάς τες προς τον Έφις:
«Από τη στιγμή που ήρθε δεν κάνει άλλο από το να μην μας σέβεται. Μάλιστα, ήρθε χωρίς να μας πει τίποτα… Μόλις έφτασε άνοιξε παρτίδες με όλους εκείνους που μας περιφρονούν. Έπειτα άρχισε τους έρωτες με ένα κορίτσι από το χειρότερο σόι του χωριού. Μια που πάει ξυπόλυτη στο ποτάμι! Είναι και τεμπέλης και έχει και κακές συνήθειες, εσύ ο ίδιος το είπες. Εάν όλα αυτά δεν είναι έλλειψη σεβασμού προς εμάς, προς το σπίτι μας, τότε τι είναι; Πες μου εσύ, με το χέρι στην καρδιά….»
«Είναι αλήθεια», παραδέχτηκε ο Έφις. «Είναι όμως ακόμη παιδί, το ξαναλέω. Θα πρέπει να τον βοηθήσουμε, να του βρούμε μια δουλειά. Θέλω όμως να πω και κάτι άλλο….»
«Μίλησε λοιπόν!», είπε η Νοέμι, αλλά με τέτοια περιφρόνηση που εκείνος πάγωσε. Παρ’ όλα αυτά τόλμησε:
«Πιστεύω ότι θα του έκανε καλό εάν είχε δική του οικογένεια. Εάν αγαπάει πραγματικά εκείνο το κορίτσι….. γιατί να μην τον αφήσετε να την πάρει;….»
ΘΕΜΑΤΑ
ΘΕΜΑ 2 (μονάδες 35)
Ερώτημα 1ο (μονάδες 15)
Στο Κείμενο 2ο συντάκτης με μεγάλη βεβαιότητα γράφει «Η αλληλοβοήθεια είναι δύναμη και του καθενός ανθρώπου και της κοινότητας όλης.». Λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο που δημοσιεύτηκε το συγκεκριμένο κείμενο, θεωρείς ότι αυτή η άποψη ισχύει και σήμερα; Να τεκμηριώσεις την προσωπική σου θέση σε 80 περίπου λέξεις.
Μονάδες 15
Ερώτημα 2ο (μονάδες 10)
Να περιγράψεις τον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνεται η αλληλουχία των νοημάτων στο χωρίο του Κειμένου 2 «Σαν τι βοήθεια όμως πρέπει να δίνει στους τριγυρινούς του … Πρώτα απ' όλα αυτήν πρέπει να σεβόμαστε.»
Μονάδες 10
Ερώτημα 3ο (μονάδες 10)
α) Η συγγραφέας στο Κείμενο 1 επιλέγει να ξεκινήσει με την αναφορά σε ένα πείραμα. Να σχολιάσεις την επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα αυτής της επιλογής. (μονάδες 4)
β) Να σχολιάσεις στην τελευταία παράγραφο του Κειμένου 1 τη συνεχή χρήση των ερωτήσεων. Τι πετυχαίνει η συγγραφέας με τα ερωτήματα που θέτει; (μονάδες 6)
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ 3 (μονάδες 15)
Στο Κείμενο 3 να ερμηνεύσεις τη στάση του Έφις συγκριτικά με αυτή που υιοθετούν οι τρεις θείες στον άγνωστο μέχρι τότε νεαρό ανιψιό τους. Με ποιους κειμενικούς δείκτες (τρεις αρκούν) εκφράζεται αυτή η διαφωνία; Συμφωνείς ή διαφωνείς με τη στάση του Έφις; (150-200 λέξεις)
Μονάδες 15
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ)
Γ ΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΛ
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
(Επισημαίνεται ότι οι απαντήσεις που προτείνονται για τα θέματα είναι ενδεικτικές. Κάθε άλλη απάντηση, κατάλληλα τεκμηριωμένη, θεωρείται αποδεκτή.)
ΘΕΜΑ 2 (μονάδες 35)
Ερώτημα 1ο (μονάδες 15)
Ο/Η μαθητής/-τρια αναπτύσσει τις προσωπικές του απόψεις του/της τεκμηριωμένα σχετικά με τη θέση του συντάκτη του κειμένου και το ερώτημα που έχει τεθεί. Η απάντηση αξιολογείται ως προς:
- την ευστοχία/ακρίβεια/σαφήνεια στην απόδοση των πληροφοριών του χωρίουσε επίπεδο έκφρασης και διατύπωσης του περιεχομένουπ.χ. με διαφορετικό λεξιλόγιο από αυτό του αρχικούλεξιλογίου
- την προσέγγιση και την αξιολόγηση κριτικά των ιδεών, στάσεων, συμπεριφορών κλπ. που αναδεικνύονται στο χωρίο, με βάση είτε το συγκείμενο είτε και το περικείμενο του κειμένου
- τη σύγκριση των δοθέντων στοιχείων με ό,τι ισχύει σήμερα, συσχετίζοντας τα στοιχεία αυτάμε ανταποκρίσεις,βιώματα καισυναισθήματα του/της μαθητή/-τριας
- τα κριτήρια αξιολόγησης της παραγωγής γραπτού λόγου(π.χ. την οργάνωση, τη δομή, τη συνοχή και συνεκτικότητα, την καταλληλότητατων γραμματικών δομών, την ορθογραφία-τη στίξη κ.ά.)
Ερώτημα 2ο (μονάδες 10)
Η αλληλουχία στο απόσπασμαεπιτυγχάνεται με την ομαλή μετάβαση από τη μια σκέψη στην άλλη-τη λογική οργάνωση των ιδεών του συντάκτη σε σειρά και σε παραγράφους. Η συνοχή επιτυγχάνεται με εξωτερική σύνδεσηπ.χ. με ένα ερώτημα Σαν τι βοήθεια όμως πρέπει να δίνει …, και σαν τι φροντίδα να δείχνει για τον τόπο του; Απάντηση: πρέπει να φροντίζει για τη νεώτερη γενεά
Η συνεκτικότητα: εσωτερική σύνδεση νοημάτων, περιόδων, παραγράφων. Σύνδεση ιδεών με:
αντίθεση/αντίρρηση:
3η παράγραφος Τα σκολειά να καλλιτερέψουν, ό χι να γίνουν με περισσότερες τάξες …
4η παράγραφος Μα η νεώτερη γενιά δεν ανατρέφεται μονάχα με το σκολειό.προσθήκη:
4η παράγραφος Των παιδιών ταιριάζουν κυνήγια, παιχνίδια, περίπατοι …φράσεις που δηλώνουν το κοινό νοηματικό κέντρο δύο παραγράφων (της τρίτης και της τέταρτης) και ενισχύουν τη νοηματική τους ενότητα«Πρέπει να φροντίζει για τη νεώτερη γενεά.» (στην 3ηπαράγραφο), «Πρώτα απ' όλα αυτήν πρέπει να σεβόμαστε» (στην 4η παράγραφο) κ.ά.
Μονάδες 10
Ερώτημα 3ο (μονάδες 10)
α. Η λέξη πείραμα : (μονάδες4)
- διευκολύνει την παροχή σχετικών με το θέμα πληροφοριώνμε συντομία και σαφήνεια, καθώς ενημερώνει γιατί και πώς πραγματοποίησε με τη συνάδελφό της η συντάκτρια το «αθώο» αυτό πείραμα. Η σκέψη μας ήταν ότι τα παιδιά … με αυτό που βρίσκεται εμπρός τους
- προϊδεάζει για ό,τι ακολουθεί,κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού (π.χ. ποιο είναι το αποτέλεσμα του πειράματος;)
- επηρεάζει συναισθηματικά τον/την αναγνώστη/-στρια, καθώς μέσω του πειράματος γίνεται αντιληπτό ότι οι έφηβοι έχουν ανάγκη από κάποιον/-α που ασχολείται συστηματικά με τα συναισθήματα, τις σχέσεις τους κλπ. Όλα, μα όλα τα παιδιά (άνω των 15 ετών, αφού βρισκόμασταν σε Λύκειο) έμπαιναν στο απέναντι γραφείο, για να ρωτήσουν πού είναι η ψυχολόγος τους
- συνδέει νοηματικά τον τίτλο «Απουσιάζει λόγω ασθενείας» με το περιεχόμενο του προς μελέτη κειμένου,καθώς το αθώο πείραμα πραγματοποιήθηκε με την ανάρτηση αυτής της ανακοίνωσης
β. Χρήση ερωτήσεων/ ερωτημάτων : (μονάδες 6)
- προβληματισμό για το τι τελικά θα πρέπει να επιδιώκουμε,για να μεγαλώσει ένα παιδί σωστά. Ένα θέμα που είναι πολύ σοβαρό και σύνθετο και στο οποίο θα πρέπει να δοθεί μία υπεύθυνη απάντηση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, συνήθως, έχουμε αλλεπάλληλα ερωτήματα (κάτι που διαπιστώνουμε ότι ισχύει και στο κείμενοτης Μαριαλένας Σπυροπούλου). Γιατί τι είναι ένα παιδί σήμερα εάν δεν είναι φορέας της ζωής; Ένας φορέας ελπίδας, μια δύναμη αλλαγής και ανατροπής; …για να συνεχίσει η ζωή να ανθεί;… να αποκτήσει η χώρα ένα υγιές δυναμικό ανάπτυξης, αξιών και οράματος;
- επιδίωξη να καλλιεργηθεί οεσωτερικός διάλογος, η αυτοκριτική, η κατανόηση των ευθυνών που αναλογούν σε κάθε αναγνώστη/-στρια . Σκεφτόμαστε πόσα παιδιά θα γεννηθούν την ώρα που δυσκολευόμαστε να μιλήσουμε για την πορεία μετά τη γέννηση ενός παιδιού.
- ρητορική ερώτηση, η οποία διατυπώνεται σαν σχήμα λόγου κι όχι για να απαντηθεί, διότιη απάντηση είναι αυτονόητη. Επομένως, ο στόχος των ερωτημάτων είναινα δοθεί η αναγκαία έμφαση σε όσα προαναφέρονται, να προκληθείενδιαφέρον, συγκίνηση κ.λπ.
Με τα ερωτήματα αναδεικνύεται ο προβληματισμός που προκαλείται από το πείραμα που έχει περιγραφεί προηγουμένως. Έτσι, δημιουργούνται ερεθίσματα στον/στην αναγνώστη/-στριανα διερωτηθεί για το θέμα και μετά από την ανάγνωση του κειμένου.
ΘΕΜΑ 3 (μονάδες 15)
Στοιχεία περιεχομένου του κειμένου
Ο/Η μαθητής/-τρια ερμηνεύει τη στάση του Έφις προς τις τρεις αδελφές/θείες του νεαρού, τις οποίες υπηρετεί με αφοσίωση, αλλά χωρίς να ξεχνά τα καθήκοντά του και τις υποχρεώσεις τουαπέναντί τους. Ο τρόπος/το ύφος του, όταν τους απευθύνει τον λόγο στηρίζεται πάντα στον σεβασμό π.χ. χαμήλωσε για μια στιγμή το κεφάλι, Κοκκίνισε και ντρεπόταν που κοκκίνιζε, «Μπορώ να πω κάτι; Εάν είναι λάθος, σαν να μην το είπα.». Βεβαίως, αυτό δεν ισχύει από την πλευρά των εργοδοτριών του, ότανο Έφις προσπαθεί να τις μεταπείσει και εκφράζει τη διαφωνία του για όσα ισχυρίζονται για τον ανιψιό τους «Μίλησε.», «Μίλησε λοιπόν!», είπε η Νοέμι, αλλά με τέτοια περιφρόνηση που εκείνος πάγωσε
Ωστόσο, επειδή διαφωνεί σε αρκετά σημεία με τις απόψεις και τη συμπεριφορά των τριών αδελφώνπρος τον νεαρό συγγενή τους, βρίσκει τη δύναμη να διατυπώσει τις αντιρρήσεις του Κοκκίνισε και ντρεπόταν που κοκκίνιζε, αλλά αμέσως πήρε θάρρος και ρώτησ ε, Παρ’ όλα αυτά τόλμησε:
Ο Έφις διαφωνεί, καθώς θεωρεί ότι οι μεγαλύτεροι στην ηλικία άνθρωποι θα πρέπει να:
- έχουν την ευθύνη να διερευνούν και να κατανοούν τους λόγους για τους οποίους ένα νεαρό παιδί παρασύρθηκε και υπέπεσε σε κάποιο σοβαρό σφάλμα. «Το παιδί δεν μου φαίνεται κακό. Ανατράφηκε άσχημα μέχρι τώρα. Έχασε τους γονείς του … και έτσι χάθηκε», «Εδώ τώρα, στο χωριό, δεν ξέρει τι να κάνει. Έχει μαλάρια, … και να ερωτευτεί».
- διασφαλίζουν σε έναν νέο άνθρωπο τη δυνατότητα να εργαστεί, να του προφέρουν στήριξη στην προσπάθειά του να αποφύγει την επανάληψη των «λαθών» του. Να τον καθοδηγούν, ώστε να επανενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο,π.χ. Πρέπει να τον ξαναφέρουμε στο σωστό δρόμο. «Είναι όμως ακόμη παιδί, το ξαναλέω. Θα πρέπει να τον βοηθήσουμε, να του βρούμε μια δουλειά» «Είναι όμως ακόμη παιδί, … να του βρούμε μια δουλειά.»
- επαινούν τα θετικά στοιχεία στη συμπεριφορά ενός/μιας νέου/νέας αντί να εστιάζουν στα αρνητικά μόνον δεδομένα π.χ. «Έχει όμως καλές ιδέες, είναι ευγενικό. Έδειξε ποτέ να μην σας σέβεται;…»
αναγνωρίζουν ότι οι απόψεις πουδιατυπώνουν μπορεί να είναι και λανθασμένες-«Είναι αλήθεια», παραδέχτηκε ο Έφις, «Όχι, αυτό όχι…», βιάστηκε ν’ απαντήσει η ντόνα Έστερ, αλλά και η ντόνα Ρουθ ένευσε αρνητικά. - προβληματίζονται και να απορρίπτουν τα κοινωνικά στερεότυπα «έρωτες με ένα κορίτσι από το χειρότερο σόι του χωριού», «Μια που πάει ξυπόλυτη στο ποτάμι!»,
- στηρίζουν τον θεσμό της οικογένειας και της ανιδιοτελούς σχέσης μεταξύ των συζύγων «Πιστεύω ότι θα του έκανε καλό εάν είχε δική του οικογένεια. Εάν αγαπάει πραγματικά εκείνο το κορίτσι….. γιατί να μην τον αφήσετε να την πάρει;….»