Τράπεζα Θεμάτων
www.trapeza-thematon.gr
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | Τάξη: | Α' Λυκείου |
|---|---|---|---|
| Μάθημα: | Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία | Θέμα: | 1 |
| Κωδικός Θέματος: | 12792 | Ύλη: | Ξενοφῶντος, Ἑλληνικά, Βιβλίο 2ο, 2.§16-19 |
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο |
|---|---|
| Τάξη: | Α' Λυκείου |
| Μάθημα: | Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία |
| Θέμα: | 1 |
| Κωδικός Θέματος: | 12792 |
| Ύλη: | Ξενοφῶντος, Ἑλληνικά, Βιβλίο 2ο, 2.§16-19 |
| Τελευταία Ενημέρωση: 29-Νοε-2023 | |
Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, 2.2.§16-19
ΚΕΙΜΕΝΟ
Τοιούτων δὲ ὄντων Θηραμένης εἶπεν ἐν ἐκκλησίᾳ ὅτι εἰ βούλονται αὐτὸν πέμψαι παρὰ Λύσανδρον, εἰδὼς ἥξει Λακεδαιμονίους πότερον ἐξανδραποδίσασθαι τὴν πόλιν βουλόμενοι ἀντέχουσι περὶ τῶν τειχῶν ἢ πίστεως ἕνεκα. Πεμφθεὶς δὲ διέτριβε παρὰ Λυσάνδρῳ τρεῖς μῆνας καὶ πλείω, ἐπιτηρῶν ὁπότε Ἀθηναῖοι ἔμελλον διὰ τὸ ἐπιλελοιπέναι τὸν σῖτον ἅπαντα ὅ τι τις λέγοι ὁμολογήσειν. Ἐπεὶ δὲ ἧκε τετάρτῳ μηνί, ἀπήγγειλεν ἐν ἐκκλησίᾳ ὅτι αὐτὸν Λύσανδρος τέως μὲν κατέχοι, εἶτα κελεύοι εἰς Λακεδαίμονα ἰέναι· οὐ γὰρ εἶναι κύριος ὧν ἐρωτῷτο ὑπ’ αὐτοῦ, ἀλλὰ τοὺς ἐφόρους. Μετὰ ταῦτα ᾑρέθη πρεσβευτὴς εἰς Λακεδαίμονα αὐτοκράτωρ δέκατος αὐτός. Λύσανδρος δὲ τοῖς ἐφόροις ἔπεμψεν ἀγγελοῦντα μετ’ ἄλλων Λακεδαιμονίων Ἀριστοτέλην, φυγάδα Ἀθηναῖον ὄντα, ὅτι ἀποκρίναιτο Θηραμένει ἐκείνους κυρίους εἶναι εἰρήνης καὶ πολέμου. Θηραμένης δὲ καὶ οἱ ἄλλοι πρέσβεις ἐπεὶ ἦσαν ἐν Σελλασίᾳ, ἐρωτώμενοι δὲ ἐπὶ τίνι λόγῳ ἥκοιεν εἶπαν ὅτι αὐτοκράτορες περὶ εἰρήνης, μετὰ ταῦτα οἱ ἔφοροι καλεῖν ἐκέλευον αὐτούς. Ἐπεὶ δ’ ἧκον, ἐκκλησίαν ἐποίησαν, ἐν ᾗ ἀντέλεγον Κορίνθιοι καὶ Θηβαῖοι μάλιστα, πολλοὶ δὲ καὶ ἄλλοι τῶν Ἑλλήνων, μὴ σπένδεσθαι Ἀθηναίοις, ἀλλ’ ἐξαιρεῖν.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική το απόσπασμα: «Λύσανδρος δὲ τοῖς ἐφόροις … ἀλλ’ ἐξαιρεῖν».
(Μονάδες 30)
5. Να γράψετε μία σύνθετη λέξη της Νέας Ελληνικής, με πρώτο ή δεύτερο συνθετικό καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: πίστεως, σῖτον, ἐρωτῷτο, ἀγγελοῦντα, καλεῖν.
(Μονάδες 10)
8. Να αντιστοιχίσετε καθεμία από τις φράσεις της στήλης Α του παρακάτω πίνακα με μία φράση από τη στήλη Β που συμπληρώνει ορθά το νόημά της.
| A | B |
|---|---|
| 1. Ο Ξενοφώντας εξορίστηκε από την Αθήνα | α. επειδή ήταν μαθητής του Σωκράτη. |
| β. επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει στο σώμα των ιππέων της Αθήνας. | |
| γ. επειδή ακολούθησε τον Αγησίλαο μαζί με τον σπαρτιατικό στρατό στη μάχη της Κορώνειας. | |
| 2. Τα διδακτικά έργα του Ξενοφώντα αναφέρονται | α. στη διδασκαλία του Σωκράτη. |
| β. σε τεχνικά θέματα και θεσμούς. | |
| γ. στο πρότυπο ζωής που πρόβαλε ο Αγησίλαος. | |
| 3. Ο Ξενοφώντας αποδίδει την ήττα των Σπαρτιατών από τους Θηβαίους και την παρακμή τους | α. σε στρατηγική αποτυχία του Λύσανδρου. |
| β. στην τύχη. | |
| γ. σε θεϊκή τιμωρία για την παραβίαση των όρκων τους. | |
| 4. Χαρακτηριστικό της γλώσσας του Ξενοφώντα είναι | α. το απλοποιημένο αττικό ιδίωμα. |
| β. η παρεμβολή ποιητικών εκφράσεων στο κείμενο. | |
| γ. όλα τα παραπάνω. | |
| 5. Τα Ἑλληνικὰ αποτελούν τη σπουδαιότερη πηγή για τα γεγονότα της περιόδου | α. 411-362 π.Χ. |
| β. 404-362 π.Χ. | |
| γ. 431-404 π.Χ. |
(Μονάδες 10)
Απάντηση Θέματος:
Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, 2.2.§16-19
1. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
Α. Στο μεταξύ ο Λύσανδρος ειδοποίησε τους εφόρους, στέλνοντάς τους τον Αθηναίο εξόριστο Αριστοτέλη και άλλους, Λακεδαιμονίους, ότι είπε του Θηραμένη πως αυτοί μονάχα είχαν εξουσία ν᾽ αποφασίζουν για πόλεμο και για ειρήνη. Σαν έφτασε ο Θηραμένης με τους υπόλοιπους πρέσβεις στη Σελλασία και τους ρώτησαν τί έρχονται να κάνουν, αποκρίθηκαν ότι έρχονται πληρεξούσιοι να διαπραγματευτούν ειρήνη. Τότε οι έφοροι πρόσταξαν να τους φωνάξουν, κι όταν ήρθαν συγκάλεσαν Συνέλευση. Εκεί διαμαρτυρήθηκαν πολλοί άλλοι Έλληνες, και ιδίως οι Κορίνθιοι κι οι Θηβαίοι, λέγοντας ότι δεν πρέπει να κάνουν συνθήκη με τους Αθηναίους, αλλά να τους αφανίσουν.
(μτφ. Ρ. Ρούφου, Θεσσαλονίκη: ΚΕΓ, 2012)
Β. (Στο μεταξύ) ο Λύσανδρος έστειλε στους εφόρους μαζί με άλλους Λακεδαιμόνιους τον Αριστοτέλη, που ήταν εξόριστος Αθηναίος, για να τους αναγγείλει ότι αποκρίθηκε στον Θηραμένη πως εκείνοι ήταν αρμόδιοι για την ειρήνη και τον πόλεμο. Ο Θηραμένης και οι υπόλοιποι πρέσβεις, όταν βρίσκονταν στη Σελλασία, καθώς τους ρωτούσαν με ποιες προτάσεις είχαν έρθει, απάντησαν ότι (είχαν έρθει) με απόλυτη εξουσιοδότηση για την ειρήνη· ύστερα από αυτά οι έφοροι πρόσταξαν να τους καλέσουν. Όταν (οι Αθηναίοι πρέσβεις) έφτασαν (στη Σπάρτη), (οι έφοροι) συγκάλεσαν συνέλευση (των συμμάχων τους), στην οποία οι Κορίνθιοι και κυρίως οι Θηβαίοι, αλλά και πολλοί άλλοι Έλληνες, αντιπρότειναν να μη συνθηκολογήσουν με τους Αθηναίους, αλλά να τους αφανίσουν.
(μτφ. Επιστημονικής Ομάδας)
με έντονη γραφή οι προτεινόμενες νεοελληνικές αποδόσεις στα γλωσσικά σχόλια του σχολικού βιβλίου σ. 72
5.
- πιστοποιητικό, απιστία, εμπιστοσύνη
- ασιτία, υποσιτισμένος, συσσίτιο
- αναρωτιέμαι, ξαναρωτώ, διερωτώμαι
- αναγγέλλω, καταγγέλλω, απαγγέλλω
- προσκαλώ, επικαλούμαι, ανακαλώ
8.
- 1-γ (σ.29),
- 2-β (σ.30),
- 3-γ (σ.32),
- 4-γ (σ.33),
- 5-α (σ.33)
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida).