Τράπεζα Θεμάτων

www.trapeza-thematon.gr

Τύπος Σχολείου:	Γενικό Λύκειο	Τάξη:	Β' Λυκείου
Μάθημα:	Λατινικά	Θέμα:	1
Κωδικός Θέματος:	17423	Ύλη:	Ενότητα VIII Ενότητα XI Ενότητα XIII

Τύπος Σχολείου:	Γενικό Λύκειο
Τάξη:	Β' Λυκείου
Μάθημα:	Λατινικά
Θέμα:	1
Κωδικός Θέματος:	17423
Ύλη:	Ενότητα VIII Ενότητα XI Ενότητα XIII
Τελευταία Ενημέρωση: 11-Μαΐ-2022

ΜΑΘΗΜΑ VIIΙ, ΜΑΘΗΜΑ XI, MAΘΗΜΑ XIII

ΚΕΙΜΕΝΟ
α) Ad retia sedēbam; erat in proximo non venabulum sed stilus et pugillāres;

β) Ubi in Italiā fuit, apud Ticīnum, Trebiam, Trasumēnum et Cannas copias Rōmanōrum profligāvit et delēvit. Populus Rōmānus cladem Cannensem pavidus audīvit.

γ) Sulpicius Gallus legatus Luci Aemili Pauli erat, qui bellum adversus Persen regem gerebat. Serena nocte subito luna defecerat; ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat. Tum Sulpicius Gallus de caeli ratione et de stellarum lunaeque statu ac motibus disputavit eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική τα αποσπάσματα.
Μονάδες 20

Β.2. Να βρείτε στο διδαγμένο κείμενο μία ετυμολογικά συγγενή λέξη για καθεμιά από τις παρακάτω ελληνικές λέξεις:
έδρα, κλάσμα, λευκαντικό, τρόμος, ρασιοναλιστής
Μονάδες 10

Β.6.
α) Να εντάξετε τα κατηγορούμενα του κειμένου γ΄ στον παρακάτω πίνακα

Είδος κατηγορούμενου στήλη α’	Κατηγορούμενο στο κείμενο στήλη β’ (μονάδες 4: 2+2)	Όρος στον οποίο αναφέρονται στήλη γ΄ (μονάδες 4:2+2)	Ρήμα εξάρτησης Στήλη δ’ (μονάδες 2)
Απλό
Επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου

(Μονάδες 10)

β. Ubi in Italia fuit, apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit: Να αναγνωρίσετε την δευτερεύουσα πρόταση (εισαγωγή, εκφορά, συντακτική λειτουργία)
(Μονάδες 10)

(Μονάδες 20)

Απάντηση Θέματος:

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ VIII, XI, XIII

α) Καθόμουν κοντά στα δίχτυα· πλάι μου δεν υπήρχε κυνηγετική λόγχη αλλά γραφίδα και πλάκες αλειμμένες με κερί·

β) Όταν βρέθηκε στην Ιταλία, κοντά στον (ποταμό) Τίκινο, στον (ποταμό) Τρεβία, στην (λίμνη) Τρασιμένη και στις Κάννες κατατρόπωσε και εξολόθρευσε τις στρατιωτικές δυνάμεις των Ρωμαίων. Ο Ρωμαϊκός λαός πληροφορήθηκε έντρομος την συντριβή / καταστροφή των Καννών.

γ) Ο Σουλπίκιος Γάλλος ήταν ύπαρχος του Λεύκιου Αιμίλιου Παύλου, ο οποίος διεξήγαγε πόλεμο εναντίον του βασιλιά Περσέα. (Μια) ξάστερη /καθαρή νύχτα η σελήνη ξαφνικά είχε χαθεί / είχε πάθει έκλειψη· εξαιτίας του ξαφνικού παράξενου και φοβερού θεάματος τρόμος είχε καταλάβει τις ψυχές των στρατιωτών και ο στρατός είχε χάσει την αυτοπεποίθησή (του). Τότε ο Σουλπίκιος Γάλλος πραγματεύτηκε /μίλησε για την φύση του ουρανού και για την στάση και τις κινήσεις των αστεριών και της σελήνης και μ' αυτό τον τρόπο έστειλε το στρατό πρόθυμο/ με αναπτερωμένο ηθικό στην μάχη.

B.2.

έδρα: sedebam
κλάσμα: clades
λευκαντικό: luna, lunae(que)
τρόμος: terror
ρασιοναλιστής: ratione

Β.6.α

Είδος κατηγορούμενου στήλη α’	Κατηγορούμενο στο κείμενο στήλη β’ (μονάδες 4: 2+2)	Όρος στον οποίο αναφέρονται στήλη γ΄ (μονάδες 4:2+2)	Ρήμα εξάρτησης Στήλη δ’ (μονάδες 2)
Απλό	Legatus (απλό κατηγορούμενο)	στο Sulpicius Gallus	από το συνδετικό erat
Επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου	alacrem (επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου)	στο exrcitum	από το ρ. misit (ρήμα κίνησης)

β) Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση, η οποία εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο ubi, γιατί δηλώνει το προτερόχρονο. Εκφέρεται με οριστική παρακειμένου (fuit), γιατί αναφέρεται στο παρελθόν. Χρησιμοποιείται ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρήμα των κύριων προτάσεων profligavit και delevit.

Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida).