Τράπεζα Θεμάτων
www.trapeza-thematon.gr
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | Τάξη: | Β' Λυκείου |
|---|---|---|---|
| Μάθημα: | Λατινικά | Θέμα: | 1 |
| Κωδικός Θέματος: | 19466 | Ύλη: | Ενότητα XII Ενότητα XIV |
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο |
|---|---|
| Τάξη: | Β' Λυκείου |
| Μάθημα: | Λατινικά |
| Θέμα: | 1 |
| Κωδικός Θέματος: | 19466 |
| Ύλη: | Ενότητα XII Ενότητα XIV |
| Τελευταία Ενημέρωση: 15-Απρ-2022 | |
ΜΑΘΗΜΑ XII, XIV
ΚΕΙΜΕΝA
α) Ut domum ad vesperum rediit, filiola eius Tertia, quae tum erat admodum parvula, ad complexum patris cucurrit. Pater filiae osculum dedit sed animadvertit eam esse tristiculam.
β) Post bellum Actiacum Cassius Parmensis, qui in exercitu M. Antōnii fuerat, Athēnas confūgit. Ibi vix animum sollicitum somno dederat, cum repente apparuit ei species horrenda. Existimāvit ad se venīre hominem ingentis magnitudinis et facie squalidā, similem effigiēi mortui. Quem simul aspexit Cassius, timōrem concēpit nomenque eius audīre cupīvit.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική τα αποσπάσματα.
Μονάδες 20
Β.2. Να βρεθεί με ποια λέξη των λατινικών κειμένων που σας δόθηκαν έχει ετυμολογική συγγένεια καθεμία από τις παρακάτω λέξεις της νέας ελληνικής:
Εσπερία (: η Δυτική Ευρώπη), πλεκτάνη, δώρο, ανεμιστήρας, φατσούλα
Μονάδες 10
Β.6.
α) Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις λέξεις:
| Α | Β |
|---|---|
| Tertia | είναι ………. στο ………. |
| tristiculam | είναι ………. στο ………. |
| somno | είναι ………. στο ………. |
| facie | είναι ………. στο ………. |
| nomen(que) | είναι ………. στο ………. |
(Μονάδες 10)
β) «…sed animadvertit eam esse tristiculam.», «Respondit ille se esse Orcum.»: ποιο είναι το υποκείμενο των ειδικών απαρεμφάτων («esse», «esse») και σε ποια πτώση βρίσκεται το καθένα;
Σε ποιο συμπέρασμα καταλήγετε όσον αφορά την πτώση του υποκειμένου του ειδικού απαρεμφάτου στη λατινική γλώσσα; (Μονάδες 10)
Μονάδες 20
Απάντηση Θέματος:
Α.
α) Όταν/μόλις επέστρεψε σπίτι (του) το βραδάκι, η κορούλα του Τερτία, η οποία τότε ήταν πάρα πολύ μικρούλα, έτρεξε στην αγκαλιά του πατέρα (της). Ο πατέρας έδωσε στην κόρη (του) (ένα) φιλί/τη φίλησε αλλά παρατήρησε ότι αυτή ήταν λιγάκι θλιμμένη/στενοχωρημένη.
β) Μετά τον πόλεμο/τη ναυμαχία στο Άκτιο, ο Κάσσιος από την Πάρμα, που είχε υπηρετήσει στον στρατό του Μάρκου Αντώνιου, κατέφυγε στην Αθήνα. Εκεί, μόλις είχε παραδώσει την ταραγμένη του ψυχή στον ύπνο, (όταν) ξαφνικά του εμφανίστηκε μια φρικτή μορφή. Νόμισε ότι ερχόταν προς αυτόν/το μέρος του ένας άνθρωπος με πελώριο μέγεθος/ανάστημα και με βρόμικο πρόσωπο (βρόμικη όψη), όμοιος με εικόνα/μορφή/είδωλο νεκρού. Μόλις τον κοίταξε/είδε ο Κάσσιος, τον έπιασε φόβος και θέλησε να πληροφορηθεί το όνομά του.
Β.2.
Εσπερία
πλεκτάνη
δώρο
ανεμιστήρας
φατσούλα
Β.6.
α)
Tertia: επεξήγηση στο filiola
tristiculam: κατηγορούμενο στο eam μέσω του συνδετικού απαρεμφάτου esse
somno: έμμεσο αντικείμενο στο dederat
facie: απρόθετη αφαιρετική της ιδιότητας στο hominem
nomen: αντικείμενο στο audire
β) To «eam» είναι το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου «esse» και βρίσκεται σε πτώση αιτιατική λόγω ετεροπροσωπίας, καθώς το ρήμα της πρότασης animadvertit έχει εννοούμενο υποκείμενο το «pater».
Το «se» είναι το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου «esse» (το 2ο στη σειρά) και βρίσκεται σε πτώση αιτιατική λόγω ταυτοπροσωπίας και λατινισμού του ειδικού απαρεμφάτου.
Και στην ετεροπροσωπία και στην ταυτοπροσωπία το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου τίθεται κανονικά σε αιτιατική και δεν παραλείπεται.
(Οι μαθητές/-τριες δεν διδάσκονται την άρση του λατινισμού στη Β Λυκείου, αρκεί συνεπώς να απαντήσουν ως ανωτέρω.)
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida).