Τράπεζα Θεμάτων

www.trapeza-thematon.gr

Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο Τάξη: Γ' Λυκείου
Μάθημα: Μαθηματικά Προσανατολισμού Θέμα: 4
Κωδικός Θέματος: 26605 Ύλη: 1.8 Συνέχεια συνάρτησης 2.6 Συνέπειες του Θεωρήματος Μέσης Τιμής
Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο
Τάξη: Γ' Λυκείου
Μάθημα: Μαθηματικά Προσανατολισμού
Θέμα: 4
Κωδικός Θέματος: 26605
Ύλη: 1.8 Συνέχεια συνάρτησης 2.6 Συνέπειες του Θεωρήματος Μέσης Τιμής
Τελευταία Ενημέρωση: 24-Φεβ-2023
ΘΕΜΑ 4

Δίνεται συνεχής συνάρτηση f:RR για την οποία ισχύουν:

  • f2(x)5=x2 για κάθε xR
  • f(2)=3

α) Να αποδείξετε ότι :

  1. f(x)0 για κάθε xR.
    (Μονάδες 4)

  2. f(x)=x2+5 για κάθε xR.
    (Μονάδες 5)

β) Δίνεται η συνάρτηση g με g(x)=x2συνx, με xR. Nα αποδείξετε ότι:

  1. Η συνάρτηση g είναι γνησίως φθίνουσα στο διάστημα (,0] και γνησίως αύξουσα στο διάστημα [0,+).
    (Μονάδες 7)

  2. Η εξίσωση f2(x)=5+συνx έχει ακριβώς δυο ρίζες,αντίθετες μεταξύ τους, οι οποίες ανήκουν στο διάστημα (π,π).
    (Μονάδες 9)


Απάντηση Θέματος:

ΛΥΣΗ

α)
i.Ισχύει ότι f2(x)5=x2 για κάθε xR ή f2(x)=x2+5 για κάθε xR.

f(x)=0 f2(x)=0 x2+5=0,  αδύνατο

Οπότε f(x)0 για κάθε xR.

ii.Η συνάρτηση f είναι συνεχής στο R με f(x)0 για κάθε xR. Οπότε η f διατηρεί πρόσημο στο R. Δίνεται ότι f(2)=3>0, οπότε η συνάρτηση f παίρνει μόνο θετικές τιμές για κάθε xR. Ισχύει:

f2(x)=x2+5 |f(x)|=x2+5

και επειδή η f παίρνει μόνο θετικές τιμές για κάθε xR, θα ισχύει f(x)=x2+5 για κάθε xR.

β)
i.Αν g(x)=x2συνx, με xR, g(x)=2x+ημx και g(x)=2+συνx για κάθε xR. Παρατηρούμε ότι g(x)>0 για κάθε xR, αφού 12+συνx3, και η συνάρτηση g(x) είναι συνεχής στο R, οπότε η συνάρτηση g είναι γνησίως αύξουσα στο R.

Για x<0 ισχύει g(x)<g(0)=0, αφού η συνάρτηση g είναι γνησίως αύξουσα, ενώ για x>0 ισχύει g(x)>g(0)=0. Άρα για τη συνάρτηση g έχουμε:

g συνεχής στο (,0] με g(x)<0 στο (,0), άρα η συνάρτηση g είναι γνησίως φθίνουσα στο (,0].

Αντίστοιχα g συνεχής στο [0,+) με g(x)>0 στο (0,+), άρα η συνάρτηση g είναι γνησίως αύξουσα στο [0,+).

(Η συνάρτηση g παρουσιάζει ολικό ελάχιστο στο 0 το g(0)=1).

ii.Η εξίσωση f2(x)=5+συνx με xR, γράφεται ισοδύναμα:

x2+5=5+συνx x2συνx=0 g(x)=0  με  xR

Ζητείται να δείξουμε ότι η εξίσωση g(x)=0 έχει δύο ρίζες αντίθετες στο (π,π) και δεν έχει άλλες ρίζες στο R.
Η συνάρτηση g είναι συνεχής στο [0,π], με:

g(π)=π2συνπ=π2+1>0
g(0)=συν0=1<0

Η συνάρτηση g ικανοποιεί τις προϋποθέσεις του θεωρήματος Bolzano στο διάστημα [0,π], οπότε η εξίσωση g(x)=0 έχει τουλάχιστον μια ρίζα ρ(0,π)(0,+). Επιπλέον η συνάρτηση g είναι γνησίως αύξουσα στο διάστημα [0,+), οπότε η ρίζα ρ είναι μοναδική στο διάστημα αυτό.

Επειδή g(ρ)=(ρ)2συν(ρ)=ρ2συνρ=g(ρ)=0, άρα και το ρ είναι ρίζα της εξίσωσης g(x)=0. Επειδή 0<ρ<ππ<ρ<0, η ρίζα ρ της εξίσωσης g(x)=0 βρίσκεται στο διάστημα (π,0).

Επιπλέον η ρίζα ρ είναι μοναδική ρίζα της εξίσωσης g(x)=0 στο διάστημα (,0] αφού η συνάρτηση g είναι γνησίως φθίνουσα στο διάστημα αυτό.

Άρα η εξίσωση g(x)=0x2συνx=0f2(x)=5+συνx με xR έχει ακριβώς δύο ρίζες αντίθετες μεταξύ τους οι οποίες ανήκουν στο διάστημα (π,π).

Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida).